Witam,

Wiele osób wybierających się do Tybetu, czy to z nami, czy samodzielnie zawsze rozważa kwestię kosztów, albo zastanawia się ile to będzie kosztować.
Wszystko jest zależne od tego ile osób będzie tworzyć grupę podróżującą. Ile dni mamy zamiar spędzić w Tybecie? Jakie rejony Tybetu mamy zamiar odwiedzić? Czy mamy zamiar zająć się turystyką kwalifikowaną – jazdą na rowerze, trekkingiem, raftingiem, wspinaczką? Jaki rodzaj zakwaterowania wybierzemy? I jedno z ważniejszych, w jaki sposób dostaniemy się do Lhasy, czy pociągiem czy samolotem?
Bez odpowiedzi na te pytania bardzo ciężko jest określić przypuszczalne koszta podróżowania w Tybecie.

Wszyscy obcokrajowcy planujący wybrać się do Tybetańskiego Regionu Autonomicznego(TAR) muszą być częścią zorganizowanej grupy turystycznej, w której świadczeniach minimum będą: pozwolenia na pobyt w Tybecie(niektóre rejony mogą wymagać kilku pozwoleń), lokalnego przewodnika, prywatny transport plus kierowca. Nie ma odstępstw od tych reguł. Ze względu, iż wszyscy podróżujący muszą wykupić w/w usługi, koszta podróżowania w Tybecie są wyższe, w porównaniu z pozostałą częścią Chin. Dla osób udających się na własną rękę do Tybetu, poniżej kilka przykładowych „SZACUNKOWYCH” kosztów. Ceny te są tylko szacunkowymi, prawdopodobnymi kosztami – nie oficjalnymi, które każdy MUSI dostać.

Pozwolenia na wjazd do Tybetu
Podstawowymi dwoma pozwoleniami, które obcokrajowcy muszą posiadać podczas przemieszczania się po Tybecie to Tibet Travel Permit (TTP) oraz Alien Travel Permit (ATP). Koszt TTP jest darmowy, ale żadna lokalna agencja chińska w swojej historii nie wydała takiego pozwolenia za darmo – a tylko zarejestrowana chińska agencja, może się ubiegać w imieniu turysty o wydanie takiego pozwolenia od rządu. A dlaczego nie wydadzą go za darmo? Do uzyskania takiego pozwolenia, wymagane jest bardzo dużo pracy i czasu ze strony chińskiej agencji. Biuro chińskie musi wypełnić kilka oficjalnych dokumentów za każdego turystę. Musi udać się po pieczątki do tych formularzy, do kilku rządowych oddziałów. Po czym aplikacja jest przesyłana do oddziału Departamentu Turystyki Tybetu. Często departament ten jest bardzo zajęty rozpatrywaniem dużej liczby wniosków, i wiąże się to ze strony biura, z długim oczekiwaniem w kolejce do złożenia dokumentów.
Cały proces uzyskania pozwolenia nie jest łatwy i może trwać od 2 dni do nawet tygodnia. Z tego też względu agencję chińskie pobierają opłatę za aplikację za uzyskanie pozwolenia. Większość agencji będzie pobierać opłatę za pozwolenie rzędu 400 RMB do 800 RMB (260 – 520 PLN) / za osobę, za aplikację o Tibet Travel Permit (TTP).
Alien Travel Permit(ATP) jest wymagane jeśli planuje udać się na zachód od Shigatse. Te pozwolenia jest łatwiej uzyskać i często zajmuje to tylko około godziny czasu. Lokalni przewodnicy aplikują o te pozwolenie dla turystów np w Shigatse. Pozwolenie przeciętnie kosztuje około 50 RMB (ok. 32 PLN).
Niektóre, bardzo odizolowane rejony, wymagają jeszcze dodatkowych pozwoleń takich jak Military Permit (pozwolenie wojskowe) i Foreign Affairs Permit. Uzyskanie tych pozwoleń przeważnie trwa kilka tygodni ale nawet kilka miesięcy, a ich koszta to około 400 – 800 RMB (260 – 520 PLN). Aby aplikować o te pozwolenia trzeba dostarczyć agencji skan głównej strony paszportu i wizy chińskiej.

Lokalni przewodnicy
Wszyscy turyści podróżujący po Autonomicznym Regionie Tybetu (TAR) muszą być w towarzystwie przewodnika każdego dnia. Teraz, przewodnik nie musi stać 2 metry przy Tobie 24 godziny na dobę(jak to miało miejsce jeszcze jakiś czas temu). Jednakże, trzeba opłacić przewodnika lokalnego na każdy dzień pobytu w Tybecie. Często jest tak, że np podczas pobytu w Lhasie, grupie towarzyszy przewodnik tylko przez 3-5 godzin podczas zwiedzania. Przewodnik zawsze musi towarzyszyć grupie podczas zwiedzania klasztorów i świątyń w Lhasie. Najprawdopodobniej nie zostalibyśmy wpuszczeniu bez obecności lokalnego przewodnika z nami. Lecz jeśli potrzebujemy przespacerować się ulicami Lhasy i po lokalnych targach, przewodnik nie musi być z nami. Takie same zasady obowiązują podczas podróży poza Lhasę. Przewodnik będzie z nami podróżował naszym prywatnym środkiem transportu, ale nie musi być u naszego boku przez 24 godziny.
Stawki lokalnych przewodników w Tybecie najczęściej oscylują pomiędzy 250 – 500 RMB (140 – 280 PLN) za dzień pracy. Jeśli chcemy przewodnika, który mówi w innym języku niż angielski, stawki są wyższe. Koszta podane dotyczą całej grupy. Jeśli planujemy trekking w Autonomicznym Regionie Tybetu, koszta przewodnika są wyższe, średnio 300 – 500 RMB (195 – 325 PLN) za dzień pracy. W mało turystycznych rejonach Wyżyny Tybetańskiej np. w Amdo i Kham koszta przewodników są jeszcze wyższe i sięgają poziomu 350 – 500 RMB (230 – 325 PLN) za dzień pracy.

Koszta prywatnego transportu
Podczas przemieszczania się w Autonomicznym Regionie Tybetu, wszyscy obcokrajowcy muszą posiadać prywatny środek transportu. Jedynym wyjątkiem jest, gdy planujemy w Tybecie zwiedzić TYLKO Lhasę. Jeśli jesteśmy w stolicy, możemy korzystać z publicznego transportu, czy taksówek. Poza stolicą TAR, musimy korzystać z prywatnego auta oraz lokalnego kierowcy. Jeszcze kilka lat temu większość aut używanych przez agencje do wycieczek po Tybecie, były to – Toyota Land Cruiser. W dzisiejszych dniach większość agencji decyduje się na bardziej paliwo oszczędne opcje i korzysta z vanów. Kondycja dróg w Tybecie w ostatnich lat bardzo się poprawiła, i ciągle się ulepsza. Drogi do takich miejsc jak Mt. Kailash oraz granica z Nepalem, są asfaltowe. Co zmniejsza czas podróży, oraz nie wymaga korzystania już z dawniej popularnej Toyoty.
Koszta wynajęcia auta oraz kierowcy, są jednymi z największych wydatków podczas organizacji wyjazdu do Tybetu. Cena wynajmu auta i kierowcy nie jest kalkulowana na bazie ilości dni, lecz raczej ze względu na punkty docelowe oraz długość wycieczki. Koszta prywatnego transportu są trochę niższe podczas okresu poza szczytem sezonu (czyli w wakacje, kiedy jest „sezon”, koszta są najwyższe).
Poniżej są przykładowe, szacunkowe (tylko dla orientacji), koszta wynajęcia Toyoty Land Cruiser bądź małego vana.
Przykłady:
Lhasa – Jezioro Nam Tso – Lhasa = 2000 – 2600 RMB (ok. 1300 – 1700 PLN)
Lhasa – Jezioro Yamdrok – Gyantse – Shigatse – Sakya – Everest Base Camp – Lhasa = 5000-7000 RMB (3300 – 4600 PLN)
Lhasa – Shigatse – Saga – Jezioro Manasarovar – Mt. Kailash trek – Lhasa = 13 500 – 17 000 RMB ( 8800 – 11000 PLN)
Lhasa – Saga – Jezioro Manasarovar – Kailash trek – Królestwo Guge – Ali – Lhasa = 17 000 – 19 000 RMB (11 100 – 12 400 PLN)
Powyższe koszta dotyczą wynajęcia auta oraz kierowcy. Są tylko przykładowymi i z roku na rok, jak zauważamy ciągle rosną!

Hotele & Guesthouse
Większość regionów w Tybecie, do których podróżują turyści, mają duże zaplecze kwaterunkowe, do wyboru dla turystów. Lhasa nawet posiada 5 gwiazdkowy hotel. Jeśli mamy bardzo mało pieniędzy możemy znaleźć nocleg w pokojach wieloosobowych z łazienką na korytarzy już od 25-30 PLN od osoby. Możemy znaleźć dobry hotel klasy turystycznej, z łazienką w pokoju, w cenach od 250 RMB do 350 RMB (165 – 230 PLN) za pokój. Hotele wyższej klasy zaczynają się od około 400 RMB (ok. 260 PLN) i więcej za pokój.
Większość hoteli w Tybecie nie ma stron internetowych i systemów rezerwacyjnych online. Dlatego też często sugerowanym jest pozostawienie agencji, aby zajęła się rezerwacjami. Wiele agencji turystycznych, współpracujących z usługodawcami w Tybecie, jest w stanie wynegocjować zniżki na standardowe stawki hotelowe w Lhasie, Shigatse czy Gyantse.

Wyżywienie
Ile kosztuje wyżywienie na dzień w Tybecie? To wszystko zależy od tego jaki rodzaj wyżywienia wybierzemy. Lhasa jest pełna restauracji serwujących amerykańską, włoską, indyjską, nepalską, a nawet meksykańską kuchnię. Te restauracje są zdecydowanie bardziej kosztowne, niż te które serwują tradycyjne tybetańskie momo (pierogi) oraz thupkę(zupę z makaronem). Jeśli preferujemy stołowanie się w restauracjach serwujących kuchnię międzynarodową, powinniśmy liczyć się z kosztami około 100 – 140 RMB (65 – 90 PLN) na dzień, na osobę. Jeśli natomiast preferujemy smak lokalnego tybetańskiego albo chińskiego jedzenia, możemy liczyć się z kosztami rzędu 50 – 70 RMB (ok. 32 – 45 PLN), na dzień, na osobę.

Zachęcamy do wypraw do Tybetu. Rejon ten poddawany jest bardzo szybkim zmianom cywilizacyjnym. Nie pozostało dużo czasu, aby zobaczyć jeszcze namiastkę tego dawnego, legendarnego, mistycznego Tybetu…